Χρονικά της Κρανιάς

Δημοσιεύσεις για την Κρανιά

13 Ιουλίου 1943

Η εκτέλεση των Γερμανών αιχμαλώτων στο Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού όπως την έζησε ο Στρατηγός Σαράφης, αρχηγός του ΕΛΑΣ. Στο βιβλίο του "Ο ΕΛΑΣ" τόμος Α' σελ. 155 ο Στ. Σαράφης γράφει [...]  Το πρωί στις 13 Ιούλη (1943) με τον Άρη (Βελουχιώτη) και τον έφιππο ουλαμό φύγαμε και κατά τις 9 φτάσαμε στα Δολιανά, όπου επιθεωρήσαμε το νοσοκομείο Θεσσαλίας, που ετοιμάζονταν να μετασταθμεύσει στο Περτούλι. Διατάξαμε να συνεννοηθεί με τη διοίκηση του και να εγκατασταθεί στο Νεραϊδοχώρι (Βετερνίκο), όπου το κλίμα ήταν ξηρότερο και επί πλέον ήταν ασφαλέστερο γιατί δεν πήγαιναν αυτοκίνητα. Εκεί ακούσαμε πυροβολισμούς, μάθαμε πως τουφεκίστηκαν 78 Γερμανοί που είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι στα Χάσια. Πάντα προσπαθήσαμε να πεισθούν οι Γερμανοί να σταματήσουν την εκτέλεση ομήρων και ανταρτών, αλλά επειδή δεν δέχονταν τους δηλώσαμε ότι σε αντίποινα θα τουφεκίζαμε όλους τους αιχμαλώτους, έτοιμοι να εφαρμόσουμε τις διεθνείς συμβάσεις μόλις οι Γερμανοί δεχτούν να κάμουν το ίδιο. Το ίδιο μέτρο εφαρμόζονταν και για τους Ιταλούς. Μονάχα τους αυτόμολους, που κατέφευγαν στις γραμμές μας, συγκεντρώναμε σε στρατόπεδα και εφόσον έδειχναν καλή διαγωγή τους χρησιμοποιούσαμε σε βοηθητικές υπηρεσίες  [...]

Το πέρασμα Σαράφη και Βελουχιώτη από την Κρανιά επιβεβαιώνει και η εφημερίδα Ριζοσπάστης  ΕΔΩ

Το 1991 ο συγχωριανός μας κ. Δημήτρης Δούνης συγκέντρωσε στοιχεία της ιστορίας της Κρανιάς σε ένα εγχειρίδιο 44 σελίδων το οποίο, σήμερα, είναι δυσεύρετο. Ευχαριστούμε την κόρη του κ. Μαρία Δούνη που μας το διέθεσε έτσι ώστε να το καταγράψουμε και να το δημοσιεύσουμε εδώ. Η ματιά του κ. Δούνη στην ιστορία της Κρανιάς είναι βέβαια προσωπική, είναι όμως πολύτιμη γιατί ο ίδιος έζησε πολλά από τα γεγονότα που αναφέρει και ήταν από αυτούς τους κρανιώτες που πρωτοστάτησαν στην διάσωση του Μοναστηριού.

Θα δημοσιεύουμε ένα μέρος κάθε εβδομάδα.

*******************************************************************

********************************************************************************

1899-1900 Ένας επισκέπτης στην Κρανιά: ο Αθ. Σουλιώτης-Νικολαίδης (αξιωματικός, στενός συνεργάτης του Ίωνα Δραγούμη και μετέπειτα μακεδονομάχος) σε αποστολή στα τότε σύνορα της χώρας, βρέθηκε στην Κρανιά. Δίνει μιά εικόνα από τους τόπους αναψυχής, το εσωτερικό των σπιτιών και από τοπικό αίσθημα φιλοξενίας.

2/8/1951

8/6/1954

13 Ιουλίου 1943

Η εκτέλεση των Γερμανών αιχμαλώτων στο Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού όπως την έζησε ο Στρατηγός Σαράφης, αρχηγός του ΕΛΑΣ. Στο βιβλίο του "Ο ΕΛΑΣ" τόμος Α' σελ. 155 ο Στ. Σαράφης γράφει [...]  Το πρωί στις 13 Ιούλη (1943) με τον Άρη (Βελουχιώτη) και τον έφιππο ουλαμό φύγαμε και κατά τις 9 φτάσαμε στα Δολιανά, όπου επιθεωρήσαμε το νοσοκομείο Θεσσαλίας, που ετοιμάζονταν να μετασταθμεύσει στο Περτούλι. Διατάξαμε να συνεννοηθεί με τη διοίκηση του και να εγκατασταθεί στο Νεραϊδοχώρι (Βετερνίκο), όπου το κλίμα ήταν ξηρότερο και επί πλέον ήταν ασφαλέστερο γιατί δεν πήγαιναν αυτοκίνητα. Εκεί ακούσαμε πυροβολισμούς, μάθαμε πως τουφεκίστηκαν 78 Γερμανοί που είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι στα Χάσια. Πάντα προσπαθήσαμε να πεισθούν οι Γερμανοί να σταματήσουν την εκτέλεση ομήρων και ανταρτών, αλλά επειδή δεν δέχονταν τους δηλώσαμε ότι σε αντίποινα θα τουφεκίζαμε όλους τους αιχμαλώτους, έτοιμοι να εφαρμόσουμε τις διεθνείς συμβάσεις μόλις οι Γερμανοί δεχτούν να κάμουν το ίδιο. Το ίδιο μέτρο εφαρμόζονταν και για τους Ιταλούς. Μονάχα τους αυτόμολους, που κατέφευγαν στις γραμμές μας, συγκεντρώναμε σε στρατόπεδα και εφόσον έδειχναν καλή διαγωγή τους χρησιμοποιούσαμε σε βοηθητικές υπηρεσίες  [...]

Το πέρασμα Σαράφη και Βελουχιώτη από την Κρανιά επιβεβαιώνει και η εφημερίδα Ριζοσπάστης  ΕΔΩ